Семејство со претшколско и школско дете – Каде грешат родителите?

Оваа фаза на циклусот од семејството започнува од три годишна возраст до поаѓање на детето во училиште. Пред родителите се поставуваат многу обврски, на детето да му се овозможи развој на сите сфери:социјална, педагошка и психолошка. Овој процес треба да се развива во атмосфера на заштита, грижа и сигурност што родителите му го обезбедуваат на детето. Во предшколската возраст детето поминува низ многу битни фази на психо-сексуален развој во кои детето има потреба од нежност и грижа. Но, истовремено детето се подготвува и за своето одвојување од своето семејство, родителите во оваа фаза го социјализираат, го внесуваат во релации со луѓето и воспитуваат детето и на тој начин вршат влијание врз развитокот на неговата личност. Со своето однесување и меѓусебни односи тие стануваат модел на идентификација кај детето.

Детето се навикнува на некои социјални правила ( во игра со врсниците, однесувањето во градинка, контактот со роднините и слично). Во оваа фаза може да се појават проблеми поврзани со родителството, но и со активирање на брачните проблеми кои останале нерешени во претходните фази. Со цел тие да се покријат, се прикажуваат како проблеми со детето, кои најчесто се поврзуваат со неговите навики, спиењето, исхраната, социјализацијата и слично.

За сите овие проблеми родителите треба отворено да разговараат дали се поврзани со детето или во позадина се крие некој нивни брачен проблем.

Со поаѓање на детето во училиште се означува почетокот во нова фаза која завршува со влегување на детето во пубертет. Во училиште детето треба да гради спечифични и самостојни односи со врсниците и наставиците. Семејството станува чувствително на информации кои ги добива за детето, од наставниците, училишните педагози, психолози, од родителите на неговите другарчиња и сите оние кои детето го гледаат во околината, односно надвор од семејството. Сето ова влијае врз семејните односи, на тој начин семејството почнува да ги преиспитува односите во врска со испитувањето и нивниот удел при формирањето на личноста на детето.

Оваа фаза бара нови промени и адекватно прилагодување, подеднакво и од детето и од семејството, кон барањето на надворешната средина. Тешкотиите во прилагодувањето на детето кон училишната средина и врсниците, може да биде знак дека детето не е доволно емоционално созреано или родителите имаат пренагласен заштитнички однос кон детето.

Оваа фаза во животниот циклус на семејството има потенцијал за создавање на криза. Родителите треба да покажат многу трпение кон детето кое допрва се здобива со некои основни знаења, но и доволно упорност и доследност за да го воведат детето во здрав однос кон работата и одговорноста.

( Следува: Семејство со адолесцент)

пишува: м-р Слаѓана Анѓелкоска, психолог

Советувалиште за брак и семејство

Центар за социјална работа

Гостивар