Кафе, дремка или двете заедно? Што е кофеинска дремка и како делува?

Ако се чувствувате поспано, а сакате брзо да се разбудите и да бидете во форма, еве одлична идеја – испијте кафе и веднаш потоа дремнете.

Овој трик се нарекува „coffee nap“ или кофеинска дремка.

Можеби звучи лудо, поради конвенционалното верување дека кофеинот го попречува спиењето. Но, ако конзумирате кофеин непосредно пред дремката и спиете 20 минути или помалку, кофеинот влијае на вашиот мозок и ја зголемува будноста. Тоа е всушност генералната идеја.

Како функционира кофеинската дремка?

За да го разберете концептот, најпрво треба да се разбере дејството на кофеинот. По конзумирањето, кофеинот преку  тенкото црево преминува во крвотокот, а потоа во вашиот мозок. Таму, се инкорпорира  во рецептори кои вообичаено се пополнети со слични молекули наречени аденозин.

Аденозин е спореден производ на активноста на мозокот и кога  се акумулира на доволно високо ниво, прави да се чувствувате уморни. Кофеинот ги блокира рецепторите на аденозинот.

Потребни се околу 20 минути кофеинот да стигне до мозокот.

Кофеинот не го блокира секој рецептор на аденозин, туку тие се натпреваруваат меѓусебно. Тука стапува на сила кофеинската дремка. Спиењето природно го исфрла аденозинот од мозокот.

Ако дремнете подолго од 15 или 20 минути, поверојатно е да навлезете во подлабоки фази на спиење и потребно е подолго време да се опоравите. Кратката дремка генерално не предизвикува т.н. „инерција” и трае околу 20 минути, доволно за кофеинот да се прошири во организмот.

Од една страна, се обезбедува доволно време за кофеинот да почне да делува, а од друга страна се намалува нивото на аденозин. Кофеинот има помалку аденозин за блокирање и е драстично поефективен.

Експерименти кои ја поткрепуваат идејата

Во неколку различни студии, истражувачите од Универзитетот „Loughborough“ во Велика Британија, откриле дека уморните испитаници по 15-минутна кофеинска дремка прават помалку грешки во сообраќаен симулатор, отколку кога пиеле кафе и дремнувале одделно, или пак добивале бескофеинско кафе за да се провери плацебо-ефектот.

Во меѓувреме, јапонска студија покажа дека луѓето кои имаат кофеинска дремка пред решавање на серија мемориски тестови, постигнуваат значително подобри резултати во однос на оние кои само се одмориле. Тие, исто така, субјективно се оцениле како помалку уморни.

Интересно, постојат докази дека кофеинските дремки може да им помогнат на луѓето и за релативно долги периоди без соодветно спиење. Како дел од една студија, 24 млади луѓе се лишени од сон 24 часа, земајќи само кратки дремки. 12 од нив (плацебо) добиле значително полоши резултати на когнитивните тестови во споредба со нивните основни резултати. Останатите 12, кои добиле кофеин пред дремката, имале речиси идентични резултати како основните.

Како да се подготвите за кофеинска дремка

Кофеинската дремка е прилично јасна. Прво, напијте се кафе. Теоретски, би можеле и други кофеински пијалоци, но чајот и содата обично имаат многу помалку кофеин од кафето. Испијте го брзо, затоа е подобро кафето да биде ладно. Потоа, одете на спиење.

Не грижете се ако не заспиете лесно, дури и постигнувањето на тивка половично сонлива фаза може да биде од корист.

Конечно, бидете сигурни дека ќе се разбудите во рок од 20 минути, за да не навлезете во подлабоките фази на спиење. По неколку минути, ќе ги почувствувате ефектите од кофеинот.

Во соработка со Е наука